ORTADOĞU’DA BÖLGESEL BİR GÜÇ OLARAK İRAN İran’ın Ortadoğu’daki etkinliğinin son on yılda çarpıcı bir şekilde arttığı aşikâr. Öyle ki bugün İran, Lübnan’dan Yemen’e kadar bölgede ortaya çıkan birçok meselenin doğrudan veya dolaylı bir şekilde tarafı olmuştur. Hatta İran’ın etkisinin Müs- lüman Afrika ülkelerine kadar genişlemeye başladığı tartışılmaktadır. Bu durumda ortaya iki soru çıkmak- tadır. Birincisi, daha on yıl öncesine kadar bölgede neredeyse tecrit edilmiş olan, içeride ve dışarıda çok ciddi siyasi ve ekonomik sorunlarla karşı karşıya olan bir devlet, Ortadoğu’da nasıl böylesine etkin bir rol oynamaya başlamıştır? İkincisi, İran’ın bölgedeki hedefleri ve stratejileri nelerdir? Bu sorulara veri- lecek cevaplar, Ortadoğu siyasetinin dönüşümü ile İran’ın bölgedeki yerinin ve rolünün anlaşılması için önemlidir. İran’ın Bölgesel Güç Olarak Yükselişi Her şeyden önce, meseleye tarihsel olarak bakıldığın- da, devrimin İran’ın bölgesel etkisinin
Esad rejiminin isyanlar ve dış baskı neticesinde düşmesinden sonra Suriye’nin iç savaşa sürüklenmesi ihtimal dâhilindedir. Suriye muhalefetinin radikal kanadı ve Selefiler, Esad yönetiminin devrilmesi durumunda intikam amacıyla Alevi ve Şiilere saldırabilir. Nitekim Selefilerin şimdiden Alevi ve Şiilere saldırdığı ileri sürülmektedir. Böyle bir durumda Suriye’de mezhepler arası çatışma baş gösterebilir. Muhtemel çatışmaların mahiyeti mezhep çatışması olmasa bile, iç savaşın patlak vermesi durumunda çatışan gruplardan bazıları İran’ın desteğini arayacaktır. Nitekim İran, Lübnan ve Irak iç savaşları sırasında bu konuda oldukça tecrübe kazanmıştır ve iktidar için yarışan grupların bir kısmını desteklemekte tereddüt etmeyecektir. Bu durumda Esad’ın iktidarı son bulsa dahi Suriye’de İran etkisi sınırlı ama etkili bir şekilde devam edecektir.
Comments
Post a Comment