Iran and Middle East Studies / İran ve Ortadoğu Çalışmaları

İran’da Siyasi Gerginlik ve Yeşil Hareket Bayram Sinkaya, ORSAM Ortadoğu Danışmanı İran’da cumhurbaşkanlığı seçimlerinden sonra ortaya çıkan “Yeşil Hareket/Muhalefet” hükümetin ağır polisiye tedbirler yoluyla kontrol altına almaya çalışmasına rağmen canlılığını korumakta ve hemen her fırsatta ortaya çıkmaktadır. Güvenlik güçlerinin sert müdahaleleri nedeniyle çatışmaların ve kayıpların önlenmesi amacıyla muhalefet, yaygın protesto gösterileri düzenlemek yerine hükümet tarafından tanınan resmi/dini törenleri kullanarak sesini yükseltmektedir. Temmuz ayında gösterilerin şiddet yoluyla bastırılmasından sonra Eylül’de Kudüs Günü’nde, 4 Kasım’da “Emperyalizme Karşı Mücadele Günü”nde, 7 Aralık’ta Öğrenci Günü’nde Ahmedinecad hükümeti karşıtları meydana inmiş ve güvenlik güçleri ile muhalifler arasında çatışmalar ortaya çıkmıştı. Ünlü muhalif Ayetullah Montazeri’nin ölümü İran’da muhalefet saflarını bir kez daha hareketlendirirken, Muharrem ayının 9. ve 10. günlerinde (26-27 Aralık) gösteric

İran’ın Nükleer Programı: Müzakere Sürecinde Umutların Yükselişi ve Düşüşü Bayram Sinkaya, ORSAM Ortadoğu Danışmanı İran 1990’lı yıllardan itibaren savunma altyapısını güçlendirmek ve savunma teknolojilerinde kendi kendine yeterli hale gelebilmek amacıyla yeni bir silahlanma programı başlatmıştır. Bu program kapsamında İran’ın önceliği balistik füze geliştirmek olmuştur. Bu silahlanma programına paralel olarak İran’ın yapımına devrimden önceki yıllarda başlanan Buşehr nükleer santralini Rusya ile işbirliği yaparak tamamlamaya girişmesi, özellikle Batı ülkeleri, ABD ve İsrail tarafından nükleer silahlanma adımı olarak görülmüştür. İran nükleer silah peşinde koştuğunu sürekli yalanlayarak “nükleer enerjinin barışçıl” kullanımını hedeflediğini ilan etmiştir. İran, Nükleer Yayılmanın Önlenmesi Anlaşması’nın (NPT) bir üyesi olarak barışçı nükleer enerjinin bu anlaşma çerçevesinde kendisine tanınan bir hak olduğuna işaret etmiştir. Bu bağlamda İran’ın nükleer tesislerini Uluslararası Atom E

Başbakan Erdoğan’ın Tahran Ziyaretinin Sonuçları ve Türkiye-İran İlişkilerinin Sınırları Bayram Sinkaya, ODTÜ-Atatürk Üniversitesi Araştırma Görevlisi, ORSAM Ortadoğu Danışmanı Başbakan Recep Tayip Erdoğan 26-28 Ekim tarihlerinde İran’a resmi bir ziyarette bulundu. Erdoğan’a bu ziyaret esnasında Dışişleri ve Enerji Bakanları ile Ekonomiden Sorumlu Devlet Bakanı, milletvekilleri, çok sayıda gazeteci ve işadamının bulunduğu bir heyet eşlik etti. Bu heyet İran Devrimi'nden bu yana Türkiye'yi temsilen İran’a giden en kalabalık heyet olmuştur. Bu ziyaret, hem İran’ın hem de Türkiye’nin uluslararası siyaset gündeminde ön sıralarda olduğu bir döneme denk gelmesi nedeniyle ilgi çekmiştir. Zira Erdoğan’ın Tahran’ı ziyaret ettiği sıralarda Uluslararası Atom Enerjisi Ajansı’nın (UAEA) denetçileri, İran’ın yeni ortaya çıkan nükleer tesisinde incelemeler yapıyordu. Yine uluslararası siyaset gözlemcileri İran’ın 5+1 grubu ile müzakereleri sırasında UAEA’nın ortaya koyduğu öneriye – İran’ın

İran'da Yeni Hükümet: Sorunlar ve Olası Politikalar Bayram Sinkaya, ORSAM Ortadoğu Danışmanı İran’da Cumhurbaşkanı Mahmud Ahmedinecad’un kurduğu yeni hükümet, Rehber Ayetullah Ali Hamaney’in desteğiyle 3 Eylül’de Meclis’ten güvenoyu alarak görevine başladı. Bu durum Ahmedinecad’ı şimdilik rahatlatmış görünüyor ancak, önümüzdeki günlerde yeni İran yönetimini zor bir dönem beklemektedir. Hem İran’ın iç dinamikleri, hem de uluslararası konjonktür İran’ı kritik tercihler yapmaya zorlamaktadır. Bu yazıda İran hükümetinin önündeki sorunlar, hükümetin bunlarla baş etme yöntemleri ile İran’ın iç ve dış politikası incelenmektedir. Yeni İran hükümeti genel politika esaslarını belirleyen bir program ilan etmemiştir.Bundan dolayı,Rehber Hamaney, Cumhurbaşkanı Ahmedinecad ve diğer liderlerin bazı açıklamaları incelenerek İran’ın önümüzdeki yıllarda izleyeceği muhtemel politikalar tespit edilmeye çalışılmıştır. Metnin Tamamı http://www.orsam.org.tr/tr/trUploads/Yazilar/Dosyalar/20091019_bayram